Filmični lokaliteti (VII) – Durmitor

Iste godine, a dvadeset i pet leta nakon prethodnog okupljanja, kada se ponovo oformila ekipa serije „Tvin Piks“ da bi snimila treću sezonu, ponovo se, takođe nakon dvadeset i pet godina susrela i septembarska klasa vojnika iz Štipa i Vranja 91/92. Sve ove godine bili smo rasuti po svetu i bez međusobnih veza, a onda je zahvaljujući pregnuću jednog našeg dokonog ratnog druga, ali i mogućnostima koje proizilaze iz postojanja društvenih mreža i opšte umreženosti današnjeg digitalno nastrojenog doba, ostvaren kontakt. Taj dotični drug ušao je u trag nama petnaestorici saboraca iz čete veze, koji smo zajedno proveli trinaest meseci gotovo ne rastajući se ni danju ni noću u vreme kada je svuda oko nas plamtio ratni sukob. Iako nas je život kasnije razdvojio, ostala je draga uspomena na sadruga koji je zajedno s tobom delio vodu, hleb i drnč tokom klinča u kojem se nalazila redovna vojska ne samo sa tadašnjim neprijateljima države: hrvatskim i muslimanskim paravojnim formacijama i nezadovoljnim albanskim stanovništvom sa Kosova, već i sa sopstvenim oficirima koji su, nametanjem strogoće u sitnim, beznačajnim stvarima, atakovali na naš zdrav razum.

Četvrt veka kasnije

Za divno čudo, na predlog da se ubuduće sastajemo jednom godišnje tokom leta i sezone godišnjih odmora, da boravimo tokom jednog vikenda kao gosti nekog od nas, velika većina je pristala. Prve godine smo bili u Beloj Crkvi kod glavnog organizatora, onog koji nas je izbunario posle toliko vremena, a zatim su se ređale druge destinacije po Srbiji, Crnoj Gori i Republici Srpskoj. Prvi put je došlo nas dvanaest, a onda se broj kretao do deset, shodno mogućnostima nas, danas zaposlenih ljudi, koji mahom imaju porodice, a onda i obaveze, bili na godišnjem ili ne.

Glavni krivac ponovnih susretanja

Okupljanja su bila iznad Ivanjice, na Goliji, iznad Gornjeg Milanovca, prema Rudniku, pa čak i u Budvi (u Lastvama) i, potencijalno, ove godine u okolini Banja Luke. Nakon premijere u Beloj Crkvi, naredne godine išli smo na Durmitor. Tamo nas je dočekao klasić iz Žabljaka i smestio u centru samog grada iz koga smo išli na izlete u prelepu okolnu prirodu. Taj vikend prošao je, kao i uvek, u druženju uz iće i piću, ali onda reših da sa drugarom, planinarom iz Kovačice, koji je samo kratko vreme bio s nama u četi veze, jer je vrlo brzo prešao u izviđače, produžim boravak kako bih prokrstario ovu čudesnu, divlju planinu.

Pred razilaženje na Crnom jezeru

 

Preostali planiraju uspon na vrh Međeda

Naša svakodnevna maršruta otpočinjala je od Crnog jezera, a obuhvatala je prelaženje jedne planinarske staze, odnosno osvajanje jednog planinskog vrha. A pešačenje nije ni malo lako, s obzirom na razuđenost kraškog reljefa, koja usporava uspinjanje. Geomorfološki posmatrano durmitorski masiv, kao deo mezozojske karbonatne platforme Dinarida kasnije uobličene alpskom orogenezom, predstavlja prostranu visoravan nadmorske visine 1500 m omeđenu kanjonima Tare, Pive i Komarnice, a sa koje se uzdiže veliki broj planinskih vrhova iznad 2000 m. Na toj visini se, pored raznovrsnih oblika reljefa nastalih kraškom erozijom, nalaze i fosilni cirkovi, a i danas se mogu videti lednici i sneg tokom cele godine.

Sneg u avgustu

Ledničkih jezera, tzv. „gorskih očiju“, danas ima između 16 i 18. Broj varira, jer neka od njih tokom leta presuše. Čista su, bistra, a kažu i da se voda iz njih može piti.

Škrčko jezero

 

Zeleni Vir

Najviši vrh je Bobotov Kuk sa preko 2500 m nadmorske visine, ali brojni su vrhovi čija visina se kreće između 2000 i 2500 m. Jedan od posećenijih, zahvaljujući tome što je do njega izgrađena žičara i skijaška staza, je Savin Kuk.

Pečatiranje svog planinarskog dnevnika na Bobotovom Kuku

 

Kota Savin Kuk

Savin Kuk-Vidikovac I

Savin Kuk-Vidikovac II

Savin Kuk-Vidikovac III

Savin Kuk - Žičara

Planina je puna turista leti, posebno planinara iz svih krajeva sveta,

Češki planinari

ali tu su i paraglajderi

Paraglajderi silaze ka litici sa koje će se otisnuti

 

Let u visine

i obični porodični ljudi došli da uživaju u prirodi.

Čovek i planina

 

U dodiru s prirodom

Pomenuh da je Durmitor divlja planina, ne samo zbog nenarušene prirode, već i zbog surovih vremenskih uslova. Leti je tamo u visinama prijatno toplo, ali česte su iznenadne oluje sa obilnom kišom, a pokisnuti u planini kilometrima od prvog katuna ili zaseoka, pa onda mokar do kože hodati do mraka i po mraku na temperaturi od desetak stepeni nije ni malo prijatno. Imao sam to iskustvo - hodati po pljusku i hladnoći preko pet sati kroz planinu kamenim stazama koje, uglačane, na kiši postaju opasno klizave i tako usporavaju kretanje prolongirajući konačan dolazak u suvo i toplo konačište do kasno u noć. Nemam snimke tog mukotrpnog puta, jer mi nije padalo na pamet da u tim uslovima vadim fotoaparat iz futrole. Jedino sam uslikao pećinu u kojoj smo proveli izvesno vreme tokom kojeg je pljusak bio najžešći. Ali nije prijalo ni stajati u snegu i ledu (pećina je bila zastrta ledenom pločom), pa smo ubrzo nastavili kretanje.

Oblaci se navlače

 

Ledena pećina

I pored svih teškoća prizori koji se ukazuju na Durmitoru sa svakim napravljenim korakom zadivljuju i ushićuju; ulivaju osećaj strahopoštovanja prema ovoj moćnoj planini, ali i u nas preliva deo te nepojamne moći, pa se čovek usuđuje da se poistoveti s prirodom, sa svim ovim ogromnim kamenim prostranstvom koje stišnjava vodu u svojim „gorskim očima“, a oslobađa i širi nebesko prostranstvo nad sobom. Bistrina vlada. U vazduhu, na nebu, u vodi jezera, na lednicima, ali i na čistom, sjajnom, belom krečnjaku... Takođe, i u glavama i srcima onih koji pohode ovaj crnogorski, da ne kažem montenegrinski biser.

Dinaridski krš

 

Dinaridska uslojavanja i preslojavanja

Osunčani vrh

Uspon pa opet uspon

Sa sedla na prevoj, pa opet u sedlo i onda smo na konju...

...a iza nas kamila sa hiljadu grba